صاحبان مشاغل مکلف هستند تمامی حقوق مربوط به افرادی که تحت نظر آنان مشغول به کارند، را پرداخت کرده و از تضییع حقوق آنان خودداری نمایند. این حقوق شامل حقوق مالی مثل حقوق دستمزد و مزایا و همچنین حقوق اجتماعی و حقوق کاری از قبیل بیمه ها و مرخصی ها می شود.
افرادی حقیقی که با عنوان کارگر به درخواست یا دستور و تحت نظارت و سرپرستی صاحبان شغل یا کارفرما مشغول به کار هستند، حق دارند که تکالیف مشخص و معقول را انجام دهند و برای انجام این تکالیف حقوقی دریافت کنند که باید به طور کامل و به موقع توسط کارفرما پرداخت شود. این تکالیف و حقوق معمولاً توسط قوانین کاری و قوانین کارفرما-کارگر تعیین می شوند و همه طرف ها باید به این قوانین پایبند باشند.
اگر کارفرما از پرداخت حقوق و مزایای کارگر سرباز زند یا مرتکب قصوری در پرداخت گردد، کارگر می تواند بر اساس مقررات و قوانین کاری، علیه کارفرما شکایت نماید و حقوق خود را از او دریافت کند. این امر به منظور حفظ حقوق کارگران و ایجاد تعادل منصفانه بین کارفرما و کارگر است تا به تضمین حقوق کارگران پرداخته شود و آن ها در محیط کار مورد احترام و ارزش قرار گیرند.
بیشتر بخوانید : چگونه شکایت از کارفرما بدون قرارداد را مطرح کنیم؟
رابطه بین کارگر و کارفرما به عنوان تعامل بین نیروی انسانی و تعهدات و حقوق توصیف می شود. کارفرما، به عنوان صاحب کسب و کار یا سازمان، از نیروی کارگری برای ارائه خدمات یا تولید کالا و خدمات استفاده می کند و برای این خدمات، وظیفه پرداخت حقوق و دستمزد به کارگران را دارد.
حقوق کارگران شامل حقوق پایه (دستمزد حداقل)، اضافه کاری، مزایا، پاداش ها، مرخصی ها و سایر مزایای مرتبط است که مطابق با قوانین کاری و توافقات میان کارفرما و کارگر تعیین می شود. همچنین، کارگران ممکن است حق بن خرید کالا (یا همان بنواده) را نیز دریافت کنند، که به صورت اضافی برای تامین نیازهای خود به عنوان کارگران به آن دسترسی دارند.
تاکید دارم که تفاوتی میان انواع کارگران مثل کارگر ساده ساختمانی، کارگر سازمان های دولتی و کارکنان شرکت ها وجود ندارد، و همه افرادی که به قصد دریافت دستمزد برای دیگران کار می کنند، مشمول قوانین کار محسوب می شوند. این قوانین با هدف تنظیم روابط کاری، حمایت از حقوق کارگران و ایجاد تعادل در روابط کارفرما و کارگر تدوین و اجرا می شوند.
همچنین، اگر کارفرما تضییع حقوق کارگران را انجام دهد یا به پرداخت حقوق آن ها خلاف قوانین کاری بپردازد، کارگران می توانند از طریق مراجع قانونی و قوه های نظارتی مرتبط شکایت کنند و ادعای خود را ثابت کنند تا حقوق خود را از کارفرما دریافت نمایند.
شکایت از کارفرما به چه نحوی است؟
- عدم بستن قرارداد با کارگر
- پرداخت نکردن حقوق
- عدم بیمه کردن کارگر
- اخراج کردن کارگر اگر قرارداد داشته باشد
- کشیدن کار از کارگر در روزهای تعطیل
- عدم پرداخت سنوات و عیدی
- و……
عدم عقد قرارداد کارفرما با کارگر
برای انجام کار موقت یا دائم، بین کارگر و کارفرما باید قراردادی کتبی یا شفاهی منعقد شود. قرارداد کاری یک توافق بین طرفین است که شرایط انجام کار، حقوق و وظایف هر طرف، مدت زمان کار، دستمزد، مزایا و سایر جزئیات مربوط به ارتباط کاری را تعیین می کند.
عدم عقد قرارداد توسط کارفرما، در تضاد با قانون کار بوده و می تواند به مشکلات قانونی و پیگیری های حقوقی از سوی کارگر منجر شود. قرارداد کاری معمولاً حقوق و تعهدات طرفین را مشخص می کند و پایه گذار ارتباط کاری بین طرف ها محسوب می شود.
در طراحی و اجرای قرارداد کاری، رعایت تعدادی اصول و قواعد الزامی است. این اصول و قواعد می توانند شامل شفافیت در شرایط قرارداد، مشخص کردن مدت زمان کار، تعیین دستمزد و مزایا، تعیین شرایط مرخصی و تعطیلات و سایر جزئیات مهم مرتبط با اجرای قرارداد باشند. همچنین، طرفین پس از انعقاد قرارداد ملزم به رعایت و اجرای آن هستند و هرگونه انحراف از اصول قرارداد می تواند موجب پیگیری قانونی از سوی طرف مقابل شود.
در نتیجه، انعقاد قرارداد کاری با رعایت اصول و قواعد مناسب و اجرای درست آن، به حفظ حقوق و منافع طرفین کمک می کند و از وقوع اختلافات و نزاعات قانونی جلوگیری می کند.
مطالبه کار بیش از حد معمول از کارگر
بر اساس ماده ۵۱ قانون کار، حداکثر ساعت کاری کارگران در هر روز و شیفت کاری ۸ ساعت است و تجاوز از این حد در موارد استثنا خلاف قانون محسوب می شود. این ماده به منظور حفظ سلامت کارگران و ایجاد تعادل بین زندگی شغلی و زندگی خانوادگی برای آن ها تدوین شده است.
بعضی از مشاغل نیاز به ساعات کاری متفاوت در فصول مختلف سال دارند؛ مثلاً در فصل های پرکاری نیاز به ساعات کار بیشتر و در فصول آرامش نیاز به کاهش ساعات کاری دارند. در این موارد، توافق طرفین (کارفرما و کارگر) برای تعیین ساعات کاری متناسب با نیازهای فصول مختلف به کار می رود. با این حال، مجموع ساعات کاری طی یک هفته نباید از ۴۴ ساعت فراتر رود.
در صورتی که کارفرما خارج از محدوده های قانونی و توافق طرفین عمل کند و ساعات کاری کارگر را بیش از ۸ ساعت در روز یا ۴۴ ساعت در هفته کند، اضافه کاری برای کارگر به حساب می آید. در این حالت، کارگر می تواند مبلغی متناسب با ساعات اضافه کاری خود را از کارفرما درخواست کند و در صورت عدم رضایت، از طریق مراجع قانونی شکایت کند تا حقوق خود را دریافت نماید.
هدف از این مقررات قانونی حفظ حقوق کارگران و تنظیم نحوه انجام کار و ساعات کاری مناسب است تا کارگران در محیط کاری به سلامتی و با احترام به حقوق خود فعالیت کنند.